Η εισβολή στην Κύπρο και η προσφυγιά ενέπνευσαν πολλούς ποιητές καθώς και απλούς ανθρώπους, να εκφράσουν τον πόνο και την πικρία τους για το κακό που ήρθε και δεν έχει τέλος... Τα συναισθήματα πολλά και διάφορα, νοσταλγίας, πίκρας, θυμού...
Ένας μεγάλος ποιητής της Κύπρου είναι ο Κώστας Μόντης, ο οποίος υπήρξε άνθρωπος προβληματισμένος για το παρόν και το μέλλον της ιδιαίτερής του πατρίδας, της Κύπρου. Πολλά από τα έργα του αναφέρονται στον αγώνα των Κυπρίων για απελευθέρωση από την Αγγλία και ένωση με την Ελλάδα, την πορεία της νήσου μετά την Ανεξαρτησία, με σημαντικό σταθμό την Τουρκική Εισβολή και την έκτοτε κατοχή του 1/3 της Κύπρου.
Το ποίημα "Στιγμές εισβολής" (Πικραινόμενος εν εαυτώ, 1975) αναφέρεται στην Κερύνεια, μελοποιήθηκε από τον μεγάλο Κύπριο μουσικοσυνθέτη Μάριο Τόκα και ερμηνεύτηκε από τον Γιώργο Νταλάρα.
Είναι δύσκολο να πιστέψω
πως μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας,
είναι δύσκολο να πιστέψω
πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας.
Πικρή θάλασσα της Κερύνειας που πρέπει να αποσύρουμε
πια τους στίχους που σου γράψαμε.
Σκέψου να μας γίνει βραχνάς η οροσειρά της Κερύνειας
σκέψου να την κοιτάμε με τρόμο,
σκέψου να την υποψιαζόμαστε,
σκέψου να τη μισάμε!
Ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους
Πενταδάκτυλέ μου,
ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους.
Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης είναι Κύπριος ποιητής. Από το 1961 εξέδωσε δώδεκα ποιητικές συλλογές και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το ελληνικό και το κυπριακό κράτος και από φορείς της Κύπρου, της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες και αποτέλεσε αντικείμενο πολλών αφιερωμάτων και μελετών. Ανάμεσα στα ποιήματά του είναι και το "Παιδί με μια φωτογραφία", το οποίο έχει μια πικρή ιστορία....
Ένα μικρό παιδάκι, κρατάει τη φωτογραφία των νιόπαντρων γονιών του, ψάχνει τον πατέρα του και κοιτάει τον φωτογράφο. Το παιδάκι στη φωτογραφία αρνείται να μιλήσει για αυτή. Η μητέρα του, Μαρούλα Διάκου είδε για τελευταία φορά τον σύζυγό της Σάββα το πρωί της 20ης Ιουλίου, όταν της είπε πως θα πάει να πολεμήσει. Δεν τον είδε ξανά. Μόνο κάποιοι συγχωριανοί τον είδαν στο στρατόπεδο της Αθαλάσσας, όταν τους είπε πως έπρεπε να πάει στη Βασίλεια για να πάρει το απολυτήριό του. Όμως δεν πήγε κανείς στη Βασίλεια. Τους φόρτωσαν όλους στα φορτηγά με κατεύθυνση προς την Άσπρη Μούττη. Η Μαρούλα κι ο Σάββας είχαν μόλις παντρευτεί στις 30 Σεπτεμβρίου του 1973 και γέννησαν τον γιο τους στις 31 Μαρτίου του 1974. «Παιδί με μια φωτογραφία» Δυόμιση χρόνια μετά, η Μαρούλα με τον Δώρο βρέθηκαν έξω από την Πρεσβεία της Κίνας για να διαμαρτυρηθούν. Δεν είχαν κανένα νέο από τον Σάββα και κανείς δεν τους βοηθούσε ιδιαίτερα. Ο Δώρος, δυόμιση ετών, κρατούσε τη φωτογραφία. Ένας δημοσιογράφος του ΡΙΚ, ο Τάκης Ιωαννίδης του είπε «Έλα ρε λεβέντη μου να σε βγάλω μια φωτογραφία» κι ο Δώρος απάντησε «Θα μου βγάλεις φωτογραφία για να την πάρεις και να δει ο παπάς μου ότι μεγάλωσα και να έρθει;». ...
Η φωτογραφία δεν βοήθησε την οικογένεια. Ο Δώρος στο δημοτικό, βλέποντας τον εαυτό του στα βιβλία για τα κατεχόμενα, έσβηνε τα μάτια από την εικόνα για να μην καταλάβουν οι υπόλοιποι συμμαθητές του ότι πρόκειται για τον ίδιο. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης και Μάριος Τόκας έγραψαν και μελοποίησαν ένα τραγούδι για το παιδί της φωτογραφίας που τραγούδησε ο Δημήτρης Μητροπάνος....
Πηγή : Μηχανή του χρόνου
"Παιδί με μια φωτογραφία"
Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι με μια φωτογραφία στα μάτια του βαθιά και κρατημένη ανάποδα με κοίταζε.
Ο κόσμος γύρω του πολύς· κι αυτό είχε στα μάτια του μικρή φωτογραφία, στους ώμους του μεγάλη και αντίστροφα– στα μάτια του μεγάλη, στους ώμους πιο μικρή, στο χέρι του ακόμα πιο μικρή.
Ήταν ανάμεσα σε κόσμο με συνθήματα και την κρατούσε ανάποδα· μου κακοφάνη. Κοντά του πάω περνώντας πινακίδες αγαπημένων είτε αψίδες και φωνές που ’χαν παγώσει και δεν σάλευε καμιά.
Έμοιαζε του πατέρα του η φωτογραφία. Του τήνε γύρισα ίσια κι είδα πάλι τον αγνοούμενο με το κεφάλι κάτω.
Όπως ο ρήγας, ο βαλές κι η ντάμα ανάποδα ιδωμένοι βρίσκονται ίσια, έτσι κι αυτός ο άντρας ιδωμένος ίσια γυρίζει ανάποδα και σε κοιτάζει.
Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/top-5-poiimata-gia-tin-kypro/ ]
Μεγάλοι Έλληνες ποιητές, όπως ο Γιώργος Σεφέρης, ο Γιάννης Ρίτσος και άλλοι, συμμετείχαν με τα γραφόμενά τους για την απώλεια του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου με δικά τους ποιήματα. Κάποια από αυτά μελοποιήθηκαν και ερμηνεύτηκαν από Έλληνες καλλιτέχνες.
Γιάννης Ρίτσος, “Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο”
Νησί πικρό, νησί γλυκό, νησί τυραγνισμένο
κάνω τον πόνο σου να πω και προσκυνώ και μένω.
Εσύ της θάλασσας ρυθμός, ολάνθιστο κλωνάρι,
πώς σου μαδήσαν τ΄άνθια σου διπλοί, τριπλοί βαρβάροι.
Τι θλιβερά που σεργιανάν τριγύρω σου τα ψάρια
κι αντίχριστοι να παίζουνε την τύχη σου στα ζάρια.
Κουράγιο, μικροκόρη μας, που μας εγίνης μάνα
Ύμνος και Θρήνος της ζωής κι ανάστασης καμπάνα.
Γ. Σεφέρης: “…Μεγάλος πόνος είχε πέσει στην Ελλάδα.
Τόσα κορμιά ριγμένα
στα σαγόνια της θάλασσας στα σαγόνια της γης.
τόσες ψυχές δοσμένες στις μυλόπετρες, σαν το σιτάρι…
Δακρυσμένο πουλί,
στην Κύπρο τη θαλασσοφίλητη…
δεν το ‘χει μες στη μοίρα του ν’ ακούσει
μαντατοφόρους που έρχουνται να πούνε
πως τόσος πόνος τόση ζωή
πήγαν στην άβυσσο
για ένα πουκάμισο αδειανό για μιαν Ελένη.