Acerca de

Η ιστορία της ποντιακής μουσικής

Βυζαντινή περίοδος

Από τον 10ο αιώνα μ.Χ μέχρι την άλωση της Τραπεζούντας από τους Τούρκους το 1461 μ.Χ. Τα τραγούδια αυτά είναι τα έπη των ακριτών(ακριτικά τραγούδια).

Μεταβυζαντινή περίοδος

Από τον 15ο αιώνα έως και τον 19ο αιώνα. Τα τραγούδια αυτά εκφράζουν τον θρήνο για την εθνική συμφορά με την άλωση της πόλης και από την άλλη την ελπίδα για την αναγέννηση του έθνους.

Νεότερα χρόνια

Όλα τα νεότερα τραγούδια που ασχολούνται με την κοινωνική ζωή και αποτελούν την συνέχιση της ποντιακής παράδοσης.

Ο Πόντος και η Μουσική

Πηγή : https://www.gnoristetinellada.gr/paradosi/mousiki/2793-pontos-mousiki-paradosi-sti-gi-ton-akriton

Πάρθεν

Tο ποίημά του «Πάρθεν», γραμμένο στο 1921, είναι εκμυστήρευση του ποιητή για την εντύπωση που του προξένησε το διάβασμα των ιστορικών δημοτικών μας τραγουδιών, και ιδιαίτερα ενός που είναι γραμμένο στο γλωσσικό ιδίωμα της Τραπεζούντας και σχετίζεται με την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και της Θεσσαλονίκης.

Η μαθήτρια της Δ' τάξης , Μαρίνα Νικολάου με την καθοδήγηση της κ. Έλενας Καντάρη, καθηγήτριας μουσικής του 3ου Δ.Σ. Παλλήνης, δημιούργησε το παρακάτω βίντεο σχετικά με τον Κωνσταντίνο Καβάφη και το ποίημα "Πάρθεν":

Ο Κεμεντζές... η λύρα του Πόντου

Ο Κεμεντζές είναι το βασικότερο όργανο της Ποντιακής μουσικής. Η καταγωγή του ανάγεται στη Μεσοποταμία, στην Αίγυπτο και στην Ελλάδα. Η μαθήτρια, Μαρίνα Νικολάου, του Δ2, του 3ου Δ.Σ. Παλλήνης δημιούργησε βίντεο ώστε να μας "συστήσει" τον Κεμεντζέ με μουσική επένδυση του Ματθαίου Τσαχουρίδη, ο οποίος θεωρείται από τους καλύτερους ερμηνευτές του παραδοσιακού ποντιακού οργάνου!

Τα τραγούδια του Πόντου

Τα τραγούδια του Πόντου δημιουργούνται από εμπειρίες που έχει ζήσει ή έχει ακούσει ο στιχουργός. Αν είναι επιτυχημένο το τραγούδι ο λαός το διαδίδει και γίνεται γνωστό. Οι λαϊκοί οργανοπαίκτες του Πόντου με πρώτο το λυράρη είναι οι δημιουργοί των περισσότερων ποντιακών τραγουδιών.

Ακολουθεί σχετική παρουσίαση της μαθήτριας του Δ1, Ελβίρας Καρούλια, του 3ου Δ.Σ. Παλλήνης:

Αητέντς Επαραπέτανεν

Αητέντς Επαραπέτανεν.

Αυτό το τραγούδι μιλάει για ένα παλληκάρι που πέθανε στον πόλεμο με τους Τούρκους. Ένας αετός πήρε το χέρι του παλληκαριού και τριγύρναγε στην πόλη. Μια στιγμή περνάει σε ένα αγρόκτημα και βλέπει έναν άνθρωπο. Ο άνθρωπος του είπε «Δώσε μου το χέρι και πες μου που είναι το υπόλοιπο σώμα.» και ο αετός είπε «δεν θα στο δώσω και το υπόλοιπο σώμα είναι εκεί κάτω στα δάση που τον τρώνε μαύρα πουλιά.
Στο αρμόνιο η Αλεξία Σοφιανού Δ2 1ο Δημοτικό Σχολείο Θρακομακεδόνων μας αποδίδει με το ταλέντο της, τη μουσική αυτού του τραγουδιού. Ακολουθεί η παρουσίαση που έχει ετοιμάσει με τους στίχους του τραγουδιού και την ερμηνεία τους

Ο Χρύσανθος Θεοδωρίδης γνωστός απλά και ως Χρύσανθος ήταν ένας από τους γνωστότερους τραγουδιστές ποντιακής μουσικής και ίσως ένας από τους καλύτερους ερμηνευτές της. Η εξαιρετικά σπάνια φωνή του και το ιδιαίτερο ηχόχρωμά του έμελλαν να γίνουν σήμα κατατεθέν της καλλιτεχνικής του πορείας.

Η εκπαιδευτικός Χρύσα Μήτσαινα με τους μαθητές του τμήματος Δ1 του 1ου Δημοτικού σχολείου Θρακομακεδόνων, κατά τη διάρκεια των τηλεμαθημάτων μέσω της πλατφόρμας Webex, ταξιδέψανε στη μουσική του Πόντου και ακούσανε γνωστά ποντιακά τραγούδια.

Με αφορμή δύο ιδιαίτερα τραγούδια, το «Μάνα μου μάνα», έναν βυζαντινό ύμνο της Μεγάλης Παρασκευής σε απόδοση Νίκου Γκάτσου, και «Το αίμαν ασήν καρδία μ’», παίξανε μέσω της εφαρμογής jigsaw planet ένα παζλ, προκειμένου να ανακαλύψουνε τον τραγουδιστή που ακούγαμε.

Εμπνευσμένοι από τον αείμνηστο τραγουδιστή Χρύσανθο Θεοδωρίδη αναζήτησαν πληροφορίες και μάθανε περισσότερα πράγματα για τον επονομαζόμενο ως «Αηδόνι του Πόντου».

Ο Γώγος Πετρίδης, θεωρείται ο Πατριάρχης της ποντιακής λύρας λόγω της αξιοζήλευτης δεξιότητάς τους.

Γεννήθηκε το 1917 στο Φαντάκ’, ένα χωριό κοντά στην Όλασσα, της Τραπεζούντας. Στην Ελλάδα ήρθε με την οικογένειά του το 1922 και εγκαταστάθηκε στην Καλαμαριά.

Από τη Δ' τάξη, του 3ου Δ.Σ. Παλλήνης

Η τρομοκρατία, ο εμπορικός και οικονομικός αποκλεισμός, η παράνομη στρατολογία, οι διωγμοί, οι λεηλασίες, οι φυλακίσεις, οι βίαιοι εξισλαμισμοί, οι εκτοπίσεις, τα τάγματα εργασίας, οι δολοφονίες, η οικιστική γενοκτονία, τα τάγματα θανάτου και ο ρόλος του Άϊχμαν των Ποντίων Τοπάλ Οσμάν ενέπνευσαν τους ανώνυμους και επώνυμους τραγουδιστές και τις μοιρολογίστρες. Ο ξεριζωμός και η προσφυγιά θεματικά ήταν και είναι πηγές έμπνευσης. Ο πόνος και η συμφορά γίνονται τραγούδι, λυτρωτικό και μοιρολόγι.

Η μαθήτρια του τμήματος Δ2, του 1ου Δ.Σ. Θρακομακεδόνων, Ινώ Τζέκου, μας παρουσιάζει μερικά γνωστά παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου που εξυμνούν τον πόνο του ξεριζωμού και της προσφυγιάς.